Kontrkultura

Kontrkultura, termin zastosowany pod koniec lat 60. jako nazwa kultury alternatywnej (w stosunku do głównego nurtu kultury), reprezentowanej zwłaszcza przez środowiska młodzieży, ale także twórców oraz część intelektualistów w krajach zachodnich. Kontrkultura jako ruch kontestatorski związany z działalnością nowej lewicy, skierowany był przeciwko konsumpcyjnej kulturze europejskiej, powszechnie uznanym prądom intelektualnym, filozoficznym i artystycznym, oficjalnym wartościom i ustalonym stylom życia oraz istniejącym stosunkom społeczno-politycznym.

Ruch ten rozpoczął się buntem młodzieży w Nanterre w 1968, a następnie objął wszystkie większe ośrodki uniwersyteckie we Francji, w tym zwłaszcza Paryż, gdzie w nocy z 10 na 11 maja doszło do ostrych starć studentów z siłami porządkowymi. Podobne manifestacje miały też miejsce we Włoszech i Niemczech. Młodzież występowała pod hasłami “Zakazuje się zakazywać” i “Wyobraźnia dla władzy”, albo Small is beautiful (małe jest piękne), które były wyrazem protestu przeciw stechnicyzowanemu społeczeństwu i wezwaniem do większej demokracji i sprawiedliwość .

Jednym z czołowych twórców koncepcji kontrkultury był amerykański filozof H.Marcuse .

Kontrkultura jako zjawisko społeczno-kulturowe zaowocowało powstaniem licznych sekt religijnych, organizacji społecznych i kulturowych, a także subkultur młodzieżowych, wśród których najbardziej istotną rolę odegrali hipisi. Przejawem kontrkultury były też nowe formy twórczości w sztuce (pop-art), teatrze (happening), muzyce i literaturze.

Hasło opracowano na podstawie “Słownika Encyklopedycznego Edukacja Obywatelska” Wydawnictwa Europa. Autorzy: Roman Smolski, Marek Smolski, Elżbieta Helena Stadtmüller. ISBN 83-85336-31-1. Rok wydania 1999.